Polskie zioła (GATUNKI roślin leczniczych)
Polskie zioła są piękne, pachnące i wspierają wiele procesów w organizmie człowieka. Wiele osób może kojarzyć zielarskie ogródki przy domach dziadków. Szczególnie w pamięć zapada kilka dobrze kojarzonych roślin, jednak zioła w Polsce to cała masa dziko rosnących gatunków, którym warto przyjrzeć się bliżej.
Spis treści:
- Zioła w Polsce – czym są?
1.1. Polskie zioła – czym się charakteryzują? - Zioła w Polsce – gatunki
2.1. Zioła w Polsce – lista
| Najważniejsze informacje: – zdecydowana większość ziół w Polsce to gatunki mało znane, – naturalne miejsca występowania ziół są znane zazwyczaj tylko lokalnym mieszkańcom, – samodzielny zbiór i suszenie ziół jest coraz rzadszym zwyczajem, na rzecz gotowych mieszanek ziołowych. |
Zioła w Polsce – czym są?
Zioła w Polsce lub polskie rośliny zielarskie to gatunki, które zawierają substancje wpływające na metabolizm człowieka. Najbardziej powszechnymi substancjami są olejki eteryczne, jednak nie tylko one są cennym źródłem wielu, korzystnych dla zdrowia, składników.
Rośliny zielarskie dzieli się na trzy grupy:
- rośliny lecznicze,
- rośliny przyprawowe,
- rośliny olejkodajne.
Zdarza się, że dany gatunek może należy do więcej niż jednej grupy. Przykładowo mięta pieprzowa, z której pozyskiwany jest olejek eteryczny, jest również gatunkiem leczniczym. Takich przykładów znaleźć można jednak wiele więcej.
Polskie zioła – czym się charakteryzują?
Rodzime gatunki polskich ziół mają szerokie zastosowanie. Jednak wpływają na układ trawienia, inne wspierają układ odpornościowy, a jeszcze inne pomagają się wyciszyć i skoncentrować. Szacuje się, że na świecie jest około 2500 roślin leczniczych, a w Polsce 400. Jednak tylko połowa z nich jest faktycznie stosowania. Dlaczego tak się dzieje?
Od kilkunastu, kilkudziesięciu lat zdawała się pojawiać niechęć do samodzielnego pozyskiwania ziół. Obawa o ich zanieczyszczenie, brak umiejętności i chęci do poszukiwań sprawiły, że dziś trudno spotkać osobę, która jest w stanie rozpoznać podstawowe gatunki. O wiele łatwiej jest sięgnąć po produkt ze sklepu w postaci herbat ziołowych lub tabletek, niż samemu nazbierać i wysuszyć odpowiednie gatunki roślin. Oczywiście wpływ na ten stan rzeczy mają również ogromne pola – monokulturowe pod względem upraw, na których tępi się wszelkie chwasty. A szkoda, bo są one często roślinami zielarskimi.
Mieszkam na wsi, więc dla mnie nie ma problemu posadzić sobie ulubione gatunki polskich ziół w ogrodzie. Jednak przy wielu domach widok czegoś więcej niż równego trawnika staje się rzadkością. Wyjątkiem są tu jeszcze niektóre osoby starsze, które z przywiązaniem podchodzą do zielarskich tradycji, przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
Szkoda, że tak bardzo zapomnieliśmy o leczniczym potencjale ziół z Polski.
Zioła w Polsce – gatunki
Na początek dodam, że mam tu na myśli zioła, które rosną w Polsce, a nie tylko te, które występują na terenie naszego kraju naturalnie. Wiele gatunków ziół bardzo dobrze znosi polski klimat, a są przy tym wartościowe pod względem działania. Z czasem będę uzupełniała listę, jak tylko trafię na coś ciekawego.
Zioła w Polsce – lista:
- Babka lancetowata
- Babka zwyczajna
- Barszcz zwyczajny
- Bazylia pospolita
- Biedrzeniec anyż
- Biedrzeniec mniejszy
- Biedrzeniec wielki
- Bluszczyk kurdybanek
- Bodziszek cuchnący
- Bodziszek łąkowy
- Bukwica zwyczajna
- Bylica estragon
- Bylica piołun
- Chaber bławatek
- Chmiel zwyczajny
- Chrzan pospolity
- Cykoria podróżnik
- Czarnuszka polna
- Czarnuszka siewna
- Cząber ogrodowy
- Czosnaczek pospolity
- Czosnek dęty
- Czosnek pospolity
- Czyścica storzyszek
- Doględka mocna
- Drapacz lekarski
- Drżączka średnia
- Dynia zwyczajna
- Dziewanna drobnokwiatowa
- Dziewanna kutnerowata
- Dziewanna wielkokwiatowa
- Dziewięciornik błotny
- Dziurawiec czteroboczny
- Dziurawiec kosmaty
- Dziurawiec rozesłany
- Dziurawiec zwyczajny
- Farbownik lekarski
- Fiołek polny
- Fiołek trójbarwny
- Fiołek wonny
- Glistnik jaskółcze ziele
- Głowienka pospolita
- Gorczyca biała
- Gorczyca czarna
- Gorycznik pospolity
- Gorysz siny
- Groch zwyczajny
- Groszek żółty
- Gryka zwyczajna
- Hyzop lekarski
- Iglica pospolita
- Jasnota biała
- Jastrzębiec kosmaczek
- Jemioła pospolita
- Jeżówka wąskolistna
- Karbieniec pospolity
- Karczoch zwyczajny
- Kminek zwyczajny
- Kocimiętka właściwa
- Kolendra siewna
- Koniczyna łąkowa
- Koniczyna polna
- Koper ogrodowy
- Koper włoski
- Kozieradka pospolita
- Kozłek lekarski
- Krwawnica pospolita
- Krwawnik kichawiec
- Krwawnik pospolity
- Krwiściąg lekarski
- Kuklik pospolity
- Lawenda lekarska
- Lawenda wąskolistna
- Lebiodka pospolita
- Len zwyczajny
- Lnica pospolita
- Lubczyk ogrodowy
- Lukrecja gładka
- Łoboda ogrodowa
- Łopian mniejszy
- Łopian pajęczynowaty
- Łopian większy
- Macierzanka piaskowa
- Macierzanka zwyczajna
- Mak polny
- Malwa różowa
- Marchew siewna
- Marchewnik anyżowy
- Melisa lekarska
- Mięta pieprzowa
- Miodunka plamista
- Mniszek pospolity
- Mydlnica lekarska
- Nagietek lekarski
- Nawłoć kanadyjska
- Nawłoć pospolita
- Nawłoć późna
- Nostrzyk biały
- Nostrzyk żółty
- Ogórecznik lekarski
- Oman łąkowy
- Oman wielki
- Ostropest plamisty
- Ostrożeń warzywny
- Owies zwyczajny
- Parietaria lekarska
- Pasternak zwyczajny
- Perz właściwy
- Pietruszka zwyczajna
- Pięciornik gęsi
- Pięciornik kurze ziele
- Podagrycznik pospolity
- Podbiał pospolity
- Pokrzywa zwyczajna
- Pokrzywa żegawka
- Połonicznik kosmaty
- Połonicznik nagi
- Popłoch pospolity
- Poziewnik szorstki
- Poziewnik wąskolistny
- Poziomka pospolita
- Poziomka wysoka
- Prawoślaz lekarski
- Przelot pospolity
- Przetacznik bobowniczek
- Przetacznik leśny
- Przymiotno kanadyjskie
- Przytulia czepna
- Przywrotnik pospolity
- Rdest ostrogorzki
- Rdest plamisty
- Rdest ptasi
- Rdest różnolistny
- Rdest wężownik
- Rozmaryn lekarski
- Rozchodnik ostry
- Rumian szlachetny
- Rumianek bezpromieniowy
- Rumianek pospolity
- Ruta zwyczajna
- Rzepik pospolity
- Rzepik wonny
- Rzewień dłoniasty
- Rzeżucha łąkowa
- Rzęsa drobna
- Rzodkiew czarna
- Sadziec konopiasty
- Seler zwyczajny
- Serdecznik pospolity
- Sit rozpierzchły
- Skrzyp polny
- Słonecznik zwyczajny
- Stokrotka pospolita
- Stulisz lekarski
- Szałwia lekarska
- Szanta zwyczajna
- Szczaw lancetowaty
- Szczaw omszony
- Szczaw skupiony
- Szczaw tępolistny
- Szczaw zwyczajny
- Szparag lekarski
- Szpinak zwyczajny
- Ślaz dziki
- Ślaz zaniedbany
- Świetlik łąkowy
- Tasznik pospolity
- Tatarak zwyczajny
- Tojeść pospolita
- Tojeść rozesłana
- Trędownik bulwiasty
- Trędownik skrzydlaty
- Trybula leśna
- Trybula ogrodowa
- Trzcina pospolita
- Ubiorek okółkowy
- Uczep trójlistkowy
- Warzucha lekarska
- Werbena pospolita
- Wiązówka błotna
- Wrotycz pospolity
- Wrzos zwyczajny
- Żankiel zwyczajny
- Żywokost lekarski
A czy polskie zioła można legalnie zbierać na dziko? Są jakieś ograniczenia?
Ograniczeniami jest np. objęcie danego gatunku ochroną.