Ogórecznik lekarski (Borago officinalis) – to nie ogórek!

Ogórecznik lekarski to roślina jednoroczna, która łatwo się rozsiewa i ma wiele zastosowań. Ma kwiaty o ciekawej budowie, które chętnie odwiedzają różne gatunki owadów zapylających. Widywałam na nich pszczoły, trzmiele i motyle – w tym tajemniczego fruczaka gołąbka. Jeżeli jej nie posadzę to i tak wyrasta z nasionek, które wysypały się w poprzednim rokiem. Jednym słowem: fenomen!


Spis treści:

  1. Ogórecznik lekarski – charakterystyka
    1.1. Ogórecznik lekarski – wymagania
  2. Ogórecznik lekarski – właściwości i zastosowanie
    2.1. Ogórecznik – właściwości
    2.2. Olej z ogórecznika
    2.3. Co lubię w ogóreczniku?
    2.4. Ogórecznik lekarski – jak go wykorzystać?

Kluczowe treści:
– roślina jednoroczna łatwa w uprawie,
– do stosowania na surowo, jak i w postaci suszonej,
– łatwo się rozsiewa,
– kwiaty i liście pachną jak świeży ogórek.
Kwiat ogórecznika

Ogórecznik lekarski – charakterystyka

Cała roślina pokryta jest białymi, szorstkimi włoskami. Liście mają kształt jajowaty lub lancetowaty i pomarszczoną blaszkę. W sprzyjających warunkach mogą dorastać nawet do 30 cm długości. Łodyga wznosi się na wysokość do około 70 cm, a na jej końcach pojawiają się skierowane ku dołowi kwiaty. Mimo że pojedynczy kwiat kwitnie zaledwie dobę, to jest ich na tyle dużo, że długość kwitnienia ogórecznika lekarskiego szacowana jest nawet na 8 tygodni.

Nazwa ogórecznik wzięła się właśnie z zapachu. Z zamkniętymi oczami trudno jest rozpoznać, czy ma się do czynienia z ogórecznikiem, czy zwykłym ogórem 🙂

Ogórecznik lekarski – wymagania

Wymaga stanowisk ciepłych i słonecznych, a zarazem osłoniętych od wiatru. Roślina jest dość delikatna, więc łatwo opada na ziemię pod wpływem silniejszych podmuchów. Gleba do uprawy ogórecznika lekarskiego powinna być wilgotna, o odczynie obojętnym, żyzna i średnio zwięzła. W Polskich warunkach zazwyczaj przygotowuje się wcześniejsze rozsady, jednak z mojego doświadczenia wynika, że nasionka, które poprzedniego roku wysypały się na ziemię, mają dużą zdolność kiełkowania. Sprawdź przy okazji jak zbierać nasiona.

Stanowiskosłoneczne
Glebawilgotna, średnio zwięzła, żyzna
Rozmnażaniesiew nasion
Czas kiełkowania2 – 3 tygodnie
Długość kwitnieniedo 8 tygodni
Wysokośćdo 70 cm
Ogórecznik lekarski – wymagania i charakterystyka

Ogórecznik lekarski – właściwości i zastosowanie

Mimo że roślina nie jest popularna, ma wiele zastosowań, które wynikają z jej smaku, zapachu i właściwości. Ogórkowy zapach liści sprawia, że są one świetnym dodatkiem do sałatek i surówek. Z kolei właściwości zdrowotne sprawiają, że ogórecznik znalazł zastosowania także jako roślina lecznicza i kosmetyczna.

Ogórecznik – właściwości

Do celów leczniczych stosuje się ziele ogórecznika zbierane w połowie lipca. Z kolei z nasion pozyskiwany jest olej z ogórecznika, który stosowany jest głównie w kosmetyce, znany jest również jako olej Borago (od łacińskiej nazwy tej rośliny Borago officinalis).

Na początek jednak ogólne właściwości całej rośliny:

  • działa łagodnie moczopędna,
  • działa przeciwzapalnie, uspokajająco i bakteriobójczo,
  • stosowana wewnętrznie wspiera leczenie ran i uszkodzeń błon śluzowych jamy ustnej, układu oddechowego, układu trawiennego,
  • zewnętrznie w postaci odwaru wspiera leczenie oparzeń, czyraków, odmrożeń, wybroczyn, trądziku młodzieńczego i trudno gojących się ranach
  • działa korzystnie przy wzmożonym wysiłku fizycznym i umysłowym oraz w czasie menopauzy, a także na ośrodki mózgowe,
  • poprawia krążenie krwi i pracę gruczołów dokrewnych,
  • wspomaga usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii oraz mocznika i kwasu moczowego,

Olej z ogórecznika (boragoglandyna) w pielęgnacji skóry:

  • olej schnący,
  • do skóry suchej, popękanej, wrażliwej i łuszczącej się,
  • reguluje wilgotność skóry,
  • regeneruje,
  • łagodzi swędzenie,
  • wspiera leczenie chorób zapalnych skóry, egzemy, zmian trądzikowych i wyprysków,
  • zmniejsza zaczerwienienia,
  • zwęża i wzmacnia ściany naczynek krwionośnych.

Olej z ogórecznika może być też stosowany w pielęgnacji włosów i paznokci.

Ogórecznik - roślina miododajna

Co lubię w ogóreczniku?

Jest to roślina, która bardzo łatwo się rozmnaża, a nasionka wysypujące się do gruntu bez trudu zimują i kiełkują kolejnego roku. To fenomenalne rozwiązanie, bo nie trzeba się martwić o przygotowywanie sadzonek. W moim ogrodzie na dziko wyrosło kilka egzemplarzy i bez żadnej pielęgnacji (podlewania itp.) osiągnęły wysokość około 30 cm, były gęste i kwitły bardzo długo.


Kwiaty w podobnym kolorze? Lawenda wąskolistna, cykoria podróżnik i szałwia lekarska.


Ogórecznik lekarski – jak go wykorzystać?

Każdą jadalną roślinę, którą mam w ogrodzie spróbowałam – w różnych postaciach. Jednak ogórecznik, to chyba jedna z najbardziej uniwersalnych, która nadaje się niemal do wszystkiego. Może mu chyba dorównać tylko mięta pieprzowa. Oto kilka sposobów na wykorzystanie ogórecznika.

  1. Orzeźwiająca mrożona herbata – kilka młodych liści włóż do pojemniczka na lód, zamróź i takie kostki ogórecznikowego lodu dodaj do napojów na zimno.
  2. Sałatka wiosenna – zamiast sałaty, użyj młodych liści ogórecznika. Są bardzo smaczne, przez co właściwie nie wymagają żadnych dodatków.
  3. Napar do picia także zimą – wystarczy suszone ziele.
  4. Napar do skóry zamiast toniku – najlepiej sprawdza się przygotowany ze świeżych liści. Bardzo przyjemnie orzeźwia skórę.
  5. Kwiaty jako dekoracja – tortów, ciast, deserów i potraw na gorąco.

Ogórecznik lekarski jest łatwy w uprawie, wygląda pięknie i smakuje świetnie. Polecam tę roślinę każdemu, kto lubi zioła łatwe w uprawie. Przy okazji sprawdź też inne polskie zioła.

Pin It on Pinterest