Ogórecznik lekarski (Borago officinalis) – to nie ogórek!
Ogórecznik lekarski to roślina jednoroczna, która łatwo się rozsiewa i ma wiele zastosowań. Ma kwiaty o ciekawej budowie, które chętnie odwiedzają różne gatunki owadów zapylających. Widywałam na nich pszczoły, trzmiele i motyle – w tym tajemniczego fruczaka gołąbka. Jeżeli jej nie posadzę to i tak wyrasta z nasionek, które wysypały się w poprzednim rokiem. Jednym słowem: fenomen!
Spis treści:
- Ogórecznik lekarski – charakterystyka
1.1. Ogórecznik lekarski – wymagania - Ogórecznik lekarski – właściwości i zastosowanie
2.1. Ogórecznik – właściwości
2.2. Olej z ogórecznika
2.3. Co lubię w ogóreczniku?
2.4. Ogórecznik lekarski – jak go wykorzystać?
| Kluczowe treści: – roślina jednoroczna łatwa w uprawie, – do stosowania na surowo, jak i w postaci suszonej, – łatwo się rozsiewa, – kwiaty i liście pachną jak świeży ogórek. |
Ogórecznik lekarski – charakterystyka
Cała roślina pokryta jest białymi, szorstkimi włoskami. Liście mają kształt jajowaty lub lancetowaty i pomarszczoną blaszkę. W sprzyjających warunkach mogą dorastać nawet do 30 cm długości. Łodyga wznosi się na wysokość do około 70 cm, a na jej końcach pojawiają się skierowane ku dołowi kwiaty. Mimo że pojedynczy kwiat kwitnie zaledwie dobę, to jest ich na tyle dużo, że długość kwitnienia ogórecznika lekarskiego szacowana jest nawet na 8 tygodni.
| Nazwa ogórecznik wzięła się właśnie z zapachu. Z zamkniętymi oczami trudno jest rozpoznać, czy ma się do czynienia z ogórecznikiem, czy zwykłym ogórem 🙂 |
Ogórecznik lekarski – wymagania
Wymaga stanowisk ciepłych i słonecznych, a zarazem osłoniętych od wiatru. Roślina jest dość delikatna, więc łatwo opada na ziemię pod wpływem silniejszych podmuchów. Gleba do uprawy ogórecznika lekarskiego powinna być wilgotna, o odczynie obojętnym, żyzna i średnio zwięzła. W Polskich warunkach zazwyczaj przygotowuje się wcześniejsze rozsady, jednak z mojego doświadczenia wynika, że nasionka, które poprzedniego roku wysypały się na ziemię, mają dużą zdolność kiełkowania. Sprawdź przy okazji jak zbierać nasiona.
| Stanowisko | słoneczne |
| Gleba | wilgotna, średnio zwięzła, żyzna |
| Rozmnażanie | siew nasion |
| Czas kiełkowania | 2 – 3 tygodnie |
| Długość kwitnienie | do 8 tygodni |
| Wysokość | do 70 cm |
Ogórecznik lekarski – właściwości i zastosowanie
Mimo że roślina nie jest popularna, ma wiele zastosowań, które wynikają z jej smaku, zapachu i właściwości. Ogórkowy zapach liści sprawia, że są one świetnym dodatkiem do sałatek i surówek. Z kolei właściwości zdrowotne sprawiają, że ogórecznik znalazł zastosowania także jako roślina lecznicza i kosmetyczna.
Ogórecznik – właściwości
Do celów leczniczych stosuje się ziele ogórecznika zbierane w połowie lipca. Z kolei z nasion pozyskiwany jest olej z ogórecznika, który stosowany jest głównie w kosmetyce, znany jest również jako olej Borago (od łacińskiej nazwy tej rośliny Borago officinalis).
Na początek jednak ogólne właściwości całej rośliny:
- działa łagodnie moczopędna,
- działa przeciwzapalnie, uspokajająco i bakteriobójczo,
- stosowana wewnętrznie wspiera leczenie ran i uszkodzeń błon śluzowych jamy ustnej, układu oddechowego, układu trawiennego,
- zewnętrznie w postaci odwaru wspiera leczenie oparzeń, czyraków, odmrożeń, wybroczyn, trądziku młodzieńczego i trudno gojących się ranach
- działa korzystnie przy wzmożonym wysiłku fizycznym i umysłowym oraz w czasie menopauzy, a także na ośrodki mózgowe,
- poprawia krążenie krwi i pracę gruczołów dokrewnych,
- wspomaga usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii oraz mocznika i kwasu moczowego,
Olej z ogórecznika (boragoglandyna) w pielęgnacji skóry:
- olej schnący,
- do skóry suchej, popękanej, wrażliwej i łuszczącej się,
- reguluje wilgotność skóry,
- regeneruje,
- łagodzi swędzenie,
- wspiera leczenie chorób zapalnych skóry, egzemy, zmian trądzikowych i wyprysków,
- zmniejsza zaczerwienienia,
- zwęża i wzmacnia ściany naczynek krwionośnych.
Olej z ogórecznika może być też stosowany w pielęgnacji włosów i paznokci.
Co lubię w ogóreczniku?
Jest to roślina, która bardzo łatwo się rozmnaża, a nasionka wysypujące się do gruntu bez trudu zimują i kiełkują kolejnego roku. To fenomenalne rozwiązanie, bo nie trzeba się martwić o przygotowywanie sadzonek. W moim ogrodzie na dziko wyrosło kilka egzemplarzy i bez żadnej pielęgnacji (podlewania itp.) osiągnęły wysokość około 30 cm, były gęste i kwitły bardzo długo.
Kwiaty w podobnym kolorze? Lawenda wąskolistna, cykoria podróżnik i szałwia lekarska.
Ogórecznik lekarski – jak go wykorzystać?
Każdą jadalną roślinę, którą mam w ogrodzie spróbowałam – w różnych postaciach. Jednak ogórecznik, to chyba jedna z najbardziej uniwersalnych, która nadaje się niemal do wszystkiego. Może mu chyba dorównać tylko mięta pieprzowa. Oto kilka sposobów na wykorzystanie ogórecznika.
- Orzeźwiająca mrożona herbata – kilka młodych liści włóż do pojemniczka na lód, zamróź i takie kostki ogórecznikowego lodu dodaj do napojów na zimno.
- Sałatka wiosenna – zamiast sałaty, użyj młodych liści ogórecznika. Są bardzo smaczne, przez co właściwie nie wymagają żadnych dodatków.
- Napar do picia także zimą – wystarczy suszone ziele.
- Napar do skóry zamiast toniku – najlepiej sprawdza się przygotowany ze świeżych liści. Bardzo przyjemnie orzeźwia skórę.
- Kwiaty jako dekoracja – tortów, ciast, deserów i potraw na gorąco.
Ogórecznik lekarski jest łatwy w uprawie, wygląda pięknie i smakuje świetnie. Polecam tę roślinę każdemu, kto lubi zioła łatwe w uprawie. Przy okazji sprawdź też inne polskie zioła.